'Ex Libris, kitapseverlerin kitaplarının iç kapağına üzerinde adlarının ve deÄŸiÅŸik konularda resimlerin yer aldığı küçük boyutlu özgün damga veya mühürlerdir.'
Kitabın kartviziti ya da tapusudur. Kitap sahibini tanıtır, onu yüceltir ve kitabı ödünç alan kiÅŸiyi geri getirmesi konusunda uyarır. Ex Libris, yer aldığı kitabın deÄŸil kitap sahibinin bir göstergesidir; kitap ile kitap sahibi arasındaki bir baÄŸdır. Sözcük olarak “…’nın kitaplığından” veya “…’nın kütüphanesine ait” anlamına gelir.
​
Latinceden gelen, “Ex-Libris” olarak yazılan ve Ä°ngilizce karşılığı “Bookplate” olan Ex Libris önemli bir iletiÅŸim aracıdır. Bir ihtiyaç grafiÄŸi olarak doÄŸmasına karşın, estetik kaygılarla yapılan özgün yapıtlardır. Sanatı, insanın elleri arasına, kitapların içine kadar getirir, onun büyüleyici sıcaklığını hissettirir. Uzun bir geçmiÅŸe sahip bu sanat dalı, aynı zamanda yapıldığı dönemin kültürel özellikleri günümüze taşır. Sanatçı, tasarımcı, sanatsever ve koleksiyoncu arasında bir köprü görevini yerine getirir.
Önceleri sadece kilisenin ve prenslerin ellerinde bulunan çok deÄŸerli el yazması kitaplar, matbaanın icadıyla alt düzeydeki soyluların ve eÄŸitim görmüÅŸ burjuva sınıfının da eline geçmeye baÅŸlamıştır. Böylece tek sayı olma durumunu kaybeden bu kitapların, hırsızlıktan ve deÄŸiÅŸtirmelerdeki kaybolmalardan korunması için özel bir mülkiyet iÅŸareti gerekliliÄŸi doÄŸmuÅŸtur. Bu iÅŸaretler kitap sahibini simgeleyen çizimler olup, zamanla övünç kaynağı olmaya da baÅŸlamıştır.
​
Barselona’daki San Pedro Manastırı Kütüphanesi’ndeki 19. yüzyıldan kalma bir el yazması kitapdaki uyarı: “Kim ki bir kitabı sahibinden çalar; ödünç alır ve geri vermez, kitap elinde yılan olsun. Her yanına inme insin, tüm uzuvları iÅŸe yaramaz olsun. Acılar içinde kıvransın. Merhamet dilemek için yalvarır olsun. Acıları yoklukta ÅŸarkı söyleyene deÄŸin dinmesin. Ölmeyen yılana karşın, kitap kurtları kemirsin bağırsaklarını. Son cezasına giderken, cehennemin alevleri yutsun onu.” (Manguel, 2001, s. 284)